Otwór w płytce. Jak wiercić i czym wyciąć otwór w glazurze?

Wiercenie otworów, docinanie oraz fazowanie płytek to rzeczy, z którymi przyjdzie się nam zmierzyć podczas wykańczania łazienki.

Wszystkie te czynności są do przejścia i śmiało możemy sami podjąć się ich wykonania. Warunkiem jest posiadanie odpowiednich narzędzi i odrobina cierpliwości, gdyż z pewnością nie wszystko nam się uda za pierwszym razem.

O fazowaniu krawędzi płytek pisałem już nieco tutaj. Czynność tą z powodzeniem wykonamy stosując szlifierkę kątową oraz tarczę do szlifowania gresu (polecam tarczę Semtul).

W przypadku wykonywania otworów, musimy nieco poszerzyć posiadany przez nas asortyment narzędzi.

Miejsca w jakich przyjdzie nam wyciąć otwory (okrągły lub prostokątny) to przede wszystkim podejścia pod umywalkę, czyli otwór w płytce pod baterię i prysznic, miejsce montażu toalety podwieszanej oraz wszędzie tam, gdzie przewidujemy gniazda lub łączniki elektryczne.




Otwory można wykonać na kilka sposobów, stosując przy tym różne narzędzia. Poniżej opiszę w jaki sposób ja poradziłem sobie z zadaniem wycięcia otworu w płytce oraz jaki sprzęt był mi w tym pomocy.
Przedstawione metody i narzędzia sprawdziły się przy pracy z glazurą, a ta jak wiadomo jest dość łatwa w obróbce. Do wycięcia ładnego otworu w gresie, będziemy niestety potrzebować bardziej profesjonalnych narzędzi.

Narzędzia do glazury
Narzędzia do glazury

Jak wywiercić otwór w płytce?

Otwornica regulowana do glazury – wycinak do płytek

Otwornica regulowana do glazury, to proste i tanie narzędzie, którym wytniemy otwór w zakresie średnic od 30 do 110 mm. Przed wierceniem ustawiamy ramię zgodnie ze średnicą otworu jaki planujemy wykonać. Następnie otwornicę umieszczamy w uchwycie wiertarki i wyłączamy opcję wiercenia z udarem. W utrzymaniu właściwej pozycji pomaga metalowe ostrze. Aby wiertło nie ślizgało się po powierzchni płytki, możemy wcześniej delikatnie nawiercić szkliwo w środku otworu.

Otwornica wyposażona jest zazwyczaj w ostrze widiowe (np. z węglika wolframu). W zależności od modelu, może być wymienne lub nie. Ja posiadam wersję bez wymiennego ostrza. Zwracam uwagę, że wycinak do płytek nie robi otworu tylko nacięcie. Aby powstał otwór w płytce, nacięty krążek należy delikatnie wybić.

Otwornica regulowana do glazury
Otwornica regulowana do glazury

Otwornica regulowana do glazury była moim pierwszym narzędziem, które kupiłem z myślą o wycinaniu otworów. Jednak, gdy próbowałem wykonać nią nieco większy otwór, nie wychodziło mi to zbyt dobrze. Zaopatrzyłem się więc w zestaw otwornic z nasypem wolframowym.

Otwornice wolframowe

Otwornice z nasypem wolframowym bardzo dobrze się sprawdziły przy wycinaniu otworów w płytkach ściennych. Osobiście wybrałem zestaw zawierający otwornice o wymiarach: 33, 43, 53, 63, 67, 73, 83 oraz 103 mm, adapter oraz wiertło prowadzące. Szczególnie przydatna okazała się średnica 63 mm przy wycinaniu otworów w płytkach pod osprzęt elektryczny.

Wiertło prowadzące znakomicie ułatwia pracę i pozwala na precyzyjne wycięcie otworu w wyznaczonym wcześniej miejscu. W początkowej fazie wiercenia, to właśnie wiertło prowadzące jako pierwsze ma kontakt z płytką. Gdy poczujemy, że stabilnie “siedzi” należy delikatnie zarysować płytkę ostrą krawędzią otwornicy i przebić się przez szkliwioną powierzchnię. Wiercenie w miękkiej stronie płytki nie stanowi już większego problemu.

Aby otwór w płytce wyszedł dokładnie tam gdzie chcemy, należy zabezpieczyć wiertło przed ślizganiem. Podobnie jak w przypadku użycia otwornicy regulowanej, można malutkim wiertłem nawiercić szkliwo w środku otworu. Innym sposobem, który polecam jest naklejenie na płytkę zwykłej taśmy malarskiej (lub innej), co pozwala zachować stabilną pozycję otwornicy na początku wiercenia.

Otwornice wolframowe
Otwornice wolframowe
Wyznaczenie środka otworu
Wyznaczenie środka otworu
Wycinanie otworu w płytce - zarysowanie szkliwa
Wycinanie otworu w płytce – zarysowanie szkliwa
Otwór w płytce - wiercenie
Otwór w płytce – wiercenie
Wycięty otwór w glazurze
Wycięty otwór w glazurze

Podczas wycinania otworu może się zdarzyć, że jego środek nie znajdzie się na płytce, ale poza nią. Jest to dość często spotykana sytuacja, która utrudnia ustawienie prowadnicy.

Aby ładnie wyciąć tylko fragment otworu, można położyć płytkę np. na desce, która będzie stanowić podstawę dla wiertła prowadzącego. Pisakiem zaznaczamy cześć do wycięcia, ustawiamy otwornicę w środku otworu znajdującego się na desce i wycinamy kawałek płytki.

Zestaw otwornic sprawdzi się również podczas pracy z płytami gipsowymi, terakotą i ceramiką. Nie używałem tych narzędzi do wiercenia w gresie. Myślę, że tu nie będzie już tak łatwo.

Otwornica diamentowa

Opisywany wcześniej zestaw otwornic wolframowych zapewnił mi możliwość wykonania większości okrągłych otworów. Tylko w jednym przypadku zakres średnic był niewystarczający. Podczas układania płytek na ścianie przy toalecie podwieszanej musiałem wykonać dwa niewielkie otwory. Przeznaczone były pod pręty wkręcane w stelaż, na których wisi miska toalety. Średnica prętów wynosi 16 mm. Najmniejsza otwornica jaką posiadłem to 33 mm. W domu, w starej skrzynce narzędziowej znalazłem kiedyś małą koronkę diamentową. Nie wiem skąd się tam wzięła, ale w tamtej chwili była tym, czego potrzebowałem.

Koronka diamentowa
Koronka diamentowa

Korpus otwornicy wykonany jest ze stali, a krawędź ma diamentowy nasyp, który umożliwia wykonanie otworu nawet w twardym gresie. Przy tego typu narzędziach zaleca się stosowanie specjalnych prowadnic, aby koronka nie ślizgała się po płytce. Ja nie posiadałem takiego przyrządu, jednak płaski metalowy klucz wystarczył, by utrzymać koronkę w żądanym miejscu.

Ponadto, w przypadku wiercenia w materiałach twardych należy zapewnić chłodzenie narzędzia wodą, inaczej może się szybko zniszczyć. Boczny otwór w korpusie ma zapewnić dodatkowe chłodzenie oraz pozwala na usuwanie wyciętego materiału. Ważne jest, aby nie przesadzać z prędkością obrotową i nie naciskać zbyt mocno na koronkę podczas wiercenia. Po przebiciu warstwy szkliwa dalsze wiercenie jest już formalnością. 

Koronka diamentowa - przygotowanie do wiercenia
Koronka diamentowa – przygotowanie do wiercenia
Nacięcie szkliwa
Nacięcie szkliwa
Otwór w płytce
Otwór w płytce

Tarcza diamentowa do płytek

Szlifierka kątowa wyposażona w tarczę diamentową do gresu okazała się bardzo skutecznym zestawem. Przy użyciu tych narzędzi można zarówno przecinać płytki, jak również wycinać w nich otwory. Tarcza, którą mogę śmiało polecić to Rubi CSV 125 – uniwersalna tarcza do cięcia materiałów ceramicznych. Więcej o moich narzędziach możesz przeczytać tutaj.

Tarcza uniwersalna Rubi
Tarcza uniwersalna Rubi

Szlifierka (używam Makity GA5030) będzie najbardziej przydatna przy wykonywaniu otworów prostokątnych i docinaniu płytek w takich miejscach jak: przycisk spłuczki, strefa wokół odpływu liniowego, czy płytki przy kratce wentylacyjnej.

Tarcza jest wysokiej jakości i bardzo łatwo przecina płytkę. Aby dokładnie wyciąć otwór prostokątny, należy zaznaczyć pisakiem lub innym znacznikiem zakres do wycięcia. Podczas operacji cięcia mogą powstawać odpryski, jednak przy odrobinie wprawy i dobrej tarczy krawędź będzie ładnie wyglądać.

Zaznaczony otwór do wycięcia
Zaznaczony otwór do wycięcia

Miejscem, gdzie należy szczególnie uważać podczas wycinania otworu jest jego narożnik – zwłaszcza, jeżeli ma być widoczny (np. wokół odpływu liniowego). Wówczas lepiej nie docinać krawędzi do końca, ponieważ możemy uszkodzić część płytki poza otworem. Lepiej jest naciąć płytkę maksymalnie ile się da i później delikatnie ją wyłamać. Pozostały fragment usuwamy obcęgami (szczypcami glazurniczymi) lub wykańczamy szlifierką.

Wycinanie otworu prostokątnego
Wycinanie otworu prostokątnego
Otwór prostokątny w płytce
Otwór prostokątny w płytce

Wycięcie otworu okrągłego szlifierką

Jeżeli nie posiadamy otwornic ani wycinaka do glazury, okrągły otwór można spróbować wyciąć szlifierką. Co prawda nie wyjdzie on idealnie okrągły, jednak w większości przypadków powinno to nam wystarczyć – zwłaszcza, jeżeli krawędzie będą później zakryte jakąś maskownicą.

Co należy więc zrobić, aby wyciąć otwór szlifierką? Pierwszym krokiem jest odrysowanie otworu. Następnie nacinamy po obwodzie szkliwo płytki. W kolejnym kroku nacinamy otwór na średnicy w kilku miejscach (zaleca się 8 cięć). Nacięte miejsca wybijamy i wyłamujemy obcęgami. Na koniec pozostaje wyrównać krawędź i usunąć pozostałości.



Podczas remontu łazienki nie wykonywałem otworów w ten sposób. Na potrzeby tego wpisu postanowiłem spróbować, jednak podczas wybijania otworu płytka pękła….

Osobiście uważam, że z odpowiednimi narzędziami uzyskanie pożądanego efektu jest zdecydowanie łatwiejsze.

Zaznaczenie otworu do wycięcia
Zaznaczenie otworu do wycięcia
Wycinanie otworu szlifierką
Wycinanie otworu szlifierką
Nacięcie szlifierką
Nacięcie szlifierką

Wiercenie otworów w płytce pod kołek montażowy

Wykonanie otworu w płytce pod kołki montażowe nie stanowi raczej większego problemu. Jest to wg mnie najłatwiejsza spośród opisywanych wcześniej czynności. Żeby wywiercić otwór bez obawy o pęknięcie płytki, warto użyć do tego celu specjalnych wierteł do płytek z ostrą końcówką. Aby wiertło się nie ślizgało również i tutaj możemy przykleić kawałek taśmy malarskiej. Samo wiercenie zajmuje dosłownie chwilę. Pamiętajmy –  wiercimy bez udaru i na małych obrotach. Po przebiciu płytki otwór możemy śmiało pogłębić innym wiertłem dobranym do danego podłoża. Zastosowanie wierteł w praktyce możesz obejrzeć na tym filmie.

Wiertła do płytek
Wiertła do płytek
Otwory pod kołki montażowe
Otwory pod kołki montażowe

Wiercenie, czy wycinanie otworów w płytkach wymaga nieco dodatkowego sprzętu. Aby praca była bezpieczna – a jest to chyba najważniejsze – nie wolno zapomnieć o okularach ochronnych. Strzelające odpryski szkliwa mogą bardzo łatwo wpaść nam do oka. Przy cięciu płytek szlifierką kątową powstaje cała masa bardzo drobnego pyłu, który wchodzi wszędzie i raczej nie służy naszemu zdrowiu. Zastosowanie odpowiedniej maski chroniącej drogi oddechowe z pewnością będzie tu bardzo dobrym pomysłem…

Dla wszystkich pragnących być na bieżąco polecam zapisanie się do mojego newslettera:

www.pomyslnaremont.pl/newsletter

Zachęcam również  do odwiedzenia mojego kanału YouTube:

www.pomyslnaremont.pl/youtube 

Zapraszam!

4 5 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest

3 komentarzy
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments
Jacek
4 lat temu

Z otwornic dotąd korzystać nie musiałem. Jak wierciłem w płytkach to w sumie tylko niewielkie otwory. Wtedy wiertła do ceramiki są w zupełności wystarczające, tylko trzeba pilnować obrotów i docisku – bo ryzyko uszkodzenia płytki jest jednak dość duże.

Adam
Adam
3 lat temu

Proszę Pana, kawał dobrej roboty Pan robi. Dziękuję i Pozdrawiam

NEWSLETTER

Zapisz się i bądź na bieżąco z najnowszymi wpisami!

3
0
Would love your thoughts, please comment.x