Prawidłowo wykonana instalacja wodna pp powinna nam służyć przez wiele lat.
Jednak przed zakupem potrzebnych materiałów, warto wcześniej znać podstawowe parametry robocze, które mogą wystąpić w rurociągach.
Na rynku dostępnych jest wiele różnych systemów zgrzewanych wykonanych z PP-R. Ja swoją instalację wody użytkowej wykonywałem kilka lat temu. Wybrałem wtedy system Ekoplastik firmy Wavin. Był on dość popularny w owym czasie i właśnie na jego przykładzie chciałbym przypomnieć kilka podstawowych zasad, jakimi należy kierować się przy doborze materiału, aby odpowiednio spełniał on swoja rolę.
Zastosowanie systemów zgrzewanych
Podstawowym przeznaczeniem systemów zgrzewanych z polipropylenu jest rozprowadzenie zimnej oraz ciepłej wody użytkowej. Ponadto, przy spełnieniu odpowiednich wymagań i zaleceń można je również zastosować przy instalacjach centralnego ogrzewania. Producent wymienia również możliwość wykonania ogrzewania podłogowego. Z innych zastosowań warto wspomnieć o rurociągach do transportu sprężonego powietrza, spotykanych np. punkcie wymiany opon.
Typoszeregi ciśnieniowe
W zależności od parametrów roboczych instalacji, czyli od temperatury i ciśnienia, możemy wybrać jeden z 4 oferowanych typoszeregów ( różniących się grubością ścianki):
- S 5 (PN 10) – dla instalacji wody zimnej
- S 3,2 (PN 16) – dla instalacji wody ciepłej lub ogrzewania podłogowego
- S 2,5 (PN 20) – dla instalacji wody ciepłej oraz centralnego ogrzewania
- S 3,2 dla rur Stabi (PN 20) – dla instalacji wody ciepłej i centralnego ogrzewania
Oznaczenia te są zgodne z normą EN ISO 15874 – Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych do instalacji wody ciepłej i zimnej.
Jako, że moja instalacja wodna pp przeznaczona jest zarówno do wody ciepłej jaki i zimnej, wybrałem szereg S 2,5 – PN 20.
Czemu odpowiada oznaczenie 1/10 ?
Jest to opis klasy zastosowania, która charakteryzuje warunki robocze instalacji wodnych i grzewczych. Klasa zastosowania wynika z ciśnienia obliczeniowego, a jej opis przybiera zazwyczaj formę: klasa zastosowania / ciśnienie. Dlatego oznaczenie 1/10 bar oznacza, że rura jest przeznaczona do klasy zastosowania 1 i ciśnienia roboczego 10 barów.
Rozróżniamy cztery klasy zastosowania:
- klasa 1 – dostarczanie wody zimnej do 20 oC
- klasa 2 – dostarczanie wody ciepłej do 70 oC
- klasa 4 – ogrzewanie podłogowe i grzejniki niskotemperaturowe
- klasa 5 – grzejniki wysokotemperaturowe
Kształtki zgrzewane
Kształtki w moim systemie dostępne są jedynie w najwyższym typoszeregu ciśnieniowym PN 20. Kombinacja ich wykonania, pozwala na realizację wielu różnych połączeń.
W zależności od potrzeby możemy wybrać:
- kształtki pełnoplastikowe – typowe kolanka, mufy, trójniki
- kształtki kombinowane z metalową wtopką do połączeń gwintowanych
- kształtki kombinowane do połączeń kołnierzowych
Ponadto, dostępne są zawory proste, kurki kulowe z korpusem wykonanym z PP-R oraz elementy specjalne takie jak obejścia i pętle kompensacyjne, o których wspominałem już w wcześniejszych wpisach:
Średnice rur PP
W systemie zgrzewanym Ekoplastik dostępne są rury w następujących średnicach zewnętrznych: 16, 20, 25, 32, 40, 50, 63, 75, 90 oraz 110 mm.
Do wykonania odcinków biegnących pod stropem piwnicy, wykorzystałem rury o średnicy 32 mm. Na piony i odgałęzienia wybrałem średnice 25 mm. Rurociąg cyrkulacji wykonałem z przewodu o średnicy 20 mm.
Grubości ścianek dla wyżej wymienionych rur to:
- 32×5,4 mm
- 25×4,2 mm
- 20×3,4 mm
Instalacja wodna pp – podstawowe parametry
Najczęściej występujące wartości ciśnień i temperatur w domowych instalacjach przedstawia tabela poniżej:
Medium |
Maksymalne ciśnienie robocze [bar] |
Maksymalna temperatura robocza [ oC] |
Zimna woda |
0 – 10 | do 20 oC |
Ciepła woda | 0 – 10 |
do 60 oC |
Tabela ze strony wavin.pl
Generalnie przyjmujemy, że temperatura wody pitnej z przyczyn higienicznych wynosi max. 20 oC. Natomiast dla instalacji wody ciepłej temperatura wody nie powinna być wyższa niż 57 oC. Zapobiega to ewentualnemu poparzeniu np. przez osobę biorącą kąpiel.
Dla podanych parametrów prawidłowo dobrany system zgrzewany powinien służyć około 50 lat.
Parametry instalacji grzewczej
Systemy zgrzewane możemy również stosować w instalacjach grzewczych. Jednak tutaj czynnikiem warunkującym przydatność danego systemu jest najwyższa temperatura medium występująca w instalacji. Określa się ją w zależności od wymaganej temperatury na wejściu grzejników.
Zalecane wartości dla ogrzewania |
|||
Zakresy temperatur |
|||
70 / 50 oC |
70 / 60 oC |
75 / 65 oC |
80 / 60 oC |
Tabela ze strony wavin.pl
Jak prawidłowo układać rury z PP-R?
Podczas prowadzenia instalacji zgrzewanej pamiętajmy o ochronie mechanicznej jej elementów oraz o konieczności zapewnienia prawidłowego podparcia i kompensacji rurociągów.
Rury można prowadzić i układać:
- w bruzdach ściennych
- w instalacyjnych ściankach działowych
- w podłogach, stropach
- wzdłuż ścian ( z osłoną i bez )
- w szybach instalacyjnych i kanałach
Więcej o prawidłowym rozmieszczeniu podparć znajdziesz we wpisie: Obejmy do rur pp
Instalację grzewczą najlepiej jest prowadzić w ścianie, po podłodze lub stropie. Ponadto podłączenia grzejników, które będą widoczne lepiej jest wykonać np. z rury stalowej.
Rury plastikowe nie wyglądają bowiem zbyt estetycznie w tych miejscach…
Jeżeli chcesz się dowiedzieć więcej na temat zgrzewania, zachęcam Cię do pobrania darmowego e-booka Zgrzewanie rur z PP-R, gdzie dokładnie opisuję jak krok po kroku wykonać zgrzew dobrej jakości.
Dla wszystkich pragnących być na bieżąco polecam zapisanie się do mojego newslettera:
www.pomyslnaremont.pl/newsletter
Zachęcam również do odwiedzenia mojego kanału YouTube:
Zapraszam!
Witam, jaka szkoda, że nie wybrał Pan miedzi na instalację.
Ja przymierzam się na wymianę instalacji wodnej. Na razie w mieszkaniu w bloku – to coś w rodzaju poligonu doświadczalnego, później mm nadzieje we własnym domu. Pilnie się uczę, kompletuje sprzęt. Prawdopodobnie zrobię instalacje w miedzi albo w tzw. nierdzewce (inox).
Pozdrawiam Michał